Η ανύπαντρη μητέρα, οι δυσκολίες και η χρονική στιγμή της αλήθειας!

Τις δύο τελευταίες δεκαετίες ένας διαρκώς αυξανόμενος αριθμός γυναικών, κυρίως πάνω από 30 ετών, με μέσο ή υψηλό μορφωτικό επίπεδο αποφασίζουν για διάφορους λόγους να γεννήσουν ένα παιδί έξω από το πλαίσιο του γάμου.
Το να φέρεις στον κόσμο ένα παιδί  χωρίς πατέρα είναι σοβαρή υπόθεση. Συνεπάγεται σημαντικά πρακτικά προβλήματα και απρόβλεπτες δυσκολίες που βαρύνουν τη μητέρα, όπως π.χ. μοναξιά, ξενύχτια, οικονομικές δυσχέρειες κ.λπ. Φυσικά ο κόπος και οι ευθύνες είναι διπλές μέσα σε ένα κοινωνικό περιβάλλον που δεν παρέχει την απαραίτητη υποστήριξη.

Η κριτική στάση και η απόρριψη συχνά από την ίδια την οικογένεια της  γυναίκας, η επιφυλακτική αντιμετώπιση από τους άλλους και η δυσκολία εξεύρεσης εργασίας που να εξυπηρετεί τις οικογενειακές ανάγκες της είναι μερικά από τα σοβαρά προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει μόνη. Από την άλλη πλευρά πρέπει να αντιμετωπιστούν και οι ψυχολογικές δυσκολίες του παιδιού, που δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς. Όσες και αν είναι οι δυσκολίες βέβαια, μπορούν να αντιμετωπιστούν με υπομονή, επιμονή, διάλογο και ειλικρίνεια.

Πότε να λέγεται η αλήθεια στο παιδί

Όταν η μητέρα ενημερώνει εξαρχής το παιδί για την οικογενειακή τους κατάσταση, λέγοντάς του την αλήθεια, προσαρμοσμένη στην ηλικία του, κάνει μια πολύ καλή αρχή! 
Όσο το παιδί μεγαλώνει, η μητέρα μπορεί να του εξηγεί όλο και περισσότερο την κατάσταση, ανάλογα με το βαθμό της ωριμότητάς του. Καλό είναι επίσης η μητέρα να μη λειτουργεί διαφορετικά από τις άλλες μητέρες και να μη δημιουργεί στο παιδί την αίσθηση ότι «είναι αλλιώτικο» ή ότι κρύβει κάποιο τρομερό μυστικό.

Η έλλειψη του πατέρα

Τα παιδιά που έχουν ανατραφεί χωρίς πατέρα νιώθουν συχνά μεγαλύτερη ανασφάλεια από τα άλλα και φοβούνται ότι «δεν αξίζουν» επειδή  βιώνουν σαν απόρριψη την απουσία του πατέρα τους. Παράλληλα ίσως αισθάνονται ότι η μητέρα τους δεν αρκεί για να τα υποστηρίξει στις δυσκολίες της ζωής «όπως οι μπαμπάδες των άλλων». 

Είναι γεγονός ότι η αποκλειστική ευθύνη της ανατροφής συχνά  κάνει τις  ανύπανδρες μητέρες -όπως και τις χήρες- να είναι ιδιαίτερα αυστηρές και υπερπροστατευτικές με τα παιδιά τους. Ο λόγος είναι συνήθως ότι επειδή τα μεγαλώνουν δίχως ανδρικό πρότυπο, έχουν την ανασφάλεια ότι θα χάσουν τον έλεγχο της κατάστασης.

H υπερπροστασία και σε πολλές περιπτώσεις η ασφυκτική επιτήρηση  όμως μπορεί να προκαλέσουν εκρηκτικές αντιδράσεις στο αγόρι ή στο κορίτσι όταν μπει στην εφηβεία. Επίσης  όταν η μητέρα δεν εμπιστεύεται το παιδί, το κάνει άθελά της να μην εμπιστεύεται ούτε εκείνο τον εαυτό του.

Αλεξάνδρα Καππάτου Ψυχολόγος - Παιδοψυχολόγος - Συγγραφέας