Η δυσκοιλιότητα σε παιδιά και βρέφη.

Η φυσιολογική κένωση του εντέρου αποτελεί σημείο υγείας για τα παιδιά όλων των ηλικιών. Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών της ζωής, οι γονείς παρακολουθούν στενά τη συχνότητα και τα χαρακτηριστικά των κενώσεων του βρέφους. Κάθε παρέκκλιση από αυτό που θεωρούν φυσιολογικό, τους προκαλεί άγχος και ανησυχία.

Η δυσκοιλιότητα ορίζεται με τα κατώτερα κριτήρια:

• Χαμηλή συχνότητα κένωσης του εντέρου, λιγότερο από 2φορές την εβδομάδα.
• Δυσκολία κατά την κένωση.
• Μη ολοκληρωμένη κένωση του εντέρου.
  
  Όλα τα παραπάνω προκαλούν αντίστοιχα:
• Σκληρά  κόπρανα.
• Πόνο και κλάμα.
• Φούσκωμα και αέρια.

Παράγοντες
Η παθογένεια της παιδικής δυσκοιλιότητας είναι πολυπαραγοντική (παράγοντες γενετικοί, περιβαλλοντικοί, ψυχολογικοί, διαιτητικοί). Στο 95% περίπου των περιστατικών, η δυσκοιλιότητα είναι λειτουργική (οικειοθελής κατακράτηση των κοπράνων προκείμενου το παιδί να αποφύγει μια δυσάρεστη και επώδυνη εμπειρία). Δυστυχώς η κατακράτηση των κοπράνων οδηγεί σε διάταση του εντέρου, ανησυχία, κοιλιακό άλγος, ευερεθιστότητα και ανορεξία.

Κενώσεις
Είναι φυσιολογικό ένα βρέφος που θηλάζει να παρουσιάζει πολλαπλές κενώσεις την ημέρα έως και μια την εβδομάδα.
Σε ηλικία 12-24 μηνών τα παιδιά παρουσιάζουν 1-2 κενώσεις την ημέρα, ενώ σε ηλικία 4 ετών αποκτούν συνήθειες παρόμοιες με αυτές του ενήλικα.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η δυσκοιλιότητα αποτελεί το 3% των επισκέψεων στον παιδίατρο, και το 25% των επισκέψεων στον παιδογαστρεντερολόγο με μια αναλογία μεταξύ αγοριών και κοριτσιών 6:1 (για ηλικίες άνω των 4 ετών).

Συστάσεις για αντιμετώπιση της λειτουργικής δυσκοιλιότητας.

• Ενθάρρυνση του μητρικού θηλασμού. Η περιεκτικότητα του μητρικού γάλακτος σ πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, λίπος, ολιγοσακχαρίτες με πρεβιοτική δράση και ποικίλες βιοδραστικές ουσίες εξασφαλίζει μοναδική εντερική χλωρίδα και άριστη λειτουργία του εντέρου.
• Χορήγηση βρεφικών γαλάτων, με περιεκτικότητα σε γαλακτικά ένζυμα, ολιγοσακχαρίτες, προβιοτικά.
• Χορήγηση Υγρών, χυμών  ιδίως αχλαδιού και δαμάσκηνου, που περιέχουν σορβιτόλη, απορροφήσιμους και μη υδατάνθρακες.
• Υιοθέτηση διατροφής πλούσιας σε φυτικές ίνες, όσπρια λαχανικά και φρούτα.
• Τακτική κένωση του εντέρου σε σταθερές ώρες της ημέρας. Ο προγραμματισμός αποτελεί ίσως το βασικότερο παράγοντα για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.
• Ψυχολογική ενθάρρυνση του παιδιού.
• Χρήση υπατικών φαρμάκων , όταν δεν αποδίδουν οι διατροφικές συστάσεις.

Η διερεύνηση ενός παιδιού που παρουσιάζει δυσκοιλιότητα μπορεί να βασιστεί στο ατομικό ιστορικό και στην κλινική εξέταση καθώς στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν κρύβεται οργανικό πρόβλημα. Περαιτέρω εργαστηριακό έλεγχο πρέπει να κάνουμε όταν υπάρχει υποψία οργανικής νόσου ή όταν δεν υπάρχει η αναμενόμενη ανταπόκριση στη θεραπευτική αγωγή.

Πηγή: Ράνια Σταματίου,
Παιδίατρος